Onde poñer o pé esquerdo

Cando era nena había dous obxectos na casa familiar que me fascinaban. Un era o cofre de metal branco onde meus pais gardaban baixo chave as cartas que se escribiran de mozos. O outro era a Olivetti azul da miña nai. Coido que os dous me atraían porque simbolizaban a materialidade da escrita, algo pouco frecuente na miña cotidianidade na aldea.

As cartas son cousas privadas, mais coa máquina de escribir desenvolvín unha relación intensa. Un entendemento que medrou asociado á palabra “técnica”, pois adiquei un verán a aprender mecanografía coas breves instrucións da miña nai e unha pequena guía que non lembro ben como chegou á casa. Quizais agora non soe demasiado excitante, pero aos meus 12 anos parecíame estar aprendendo a receita de facer maxia. Pechar os ollos e que todo o que habitaba a miña mente puidese pasar ao papel nun rápido tac-tac de dedos. Adquirir a habilidade de facelo ás cegas era importante porque me permitía seguir inmersa nas ideas. Entón acontecía o sortilexio: podía falar co tacto tan rápido como me ía o pensamento porque os meus dedos sabían atopar sós as palabras. Pero o misterio era, en boa medida, técnica.

Cos anos fun descubrindo que escribir era máis complexo e que, se ben deixaba moito espazo para a intuición, as palabras non sempre aparecían e fluían doadamente. Porén, existían tamén outras estratexias que podían axudar a aproximar a escrita ao que quería transmitir (non só dicir), ou a desenredar ideas empregando un xeito diferente de pensar a través da linguaxe, como creo que fai a poesía.

Hai unhas semana outra nena de 12 anos preguntábame ao verme no ordenador: como fas para escribir sen mirar? E pensei naquel verán que me dediquei á maxia da técnica, unha das primeiras que aprendín. Tomo prestada a reflexión de Ursula K. Le Guin, á que adoro tamén cando escribe sobre escribir:

[T]odo oficio ou arte verdadeira realízase nun punto no que a maioría dos seus aspectos se automatizaron a través da práctica, a través da absoluta familiaridade co medio, sexa este a pedra da escultora, o tambor da música, o corpo da bailarina ou, no caso da escritora, a sonoridade das palabras, os seus significados, o ritmo das oracións, a sintaxe e demais […] A bailarina sabe onde poñer o pé esquerdo, e a escritora sabe onde fai falla unha coma.

The Wave in the Mind (tradución propia)